Τα παιδιά θέλουν επιλογές, όχι σωτήρες

Καθημερινά παρατηρούνται φαινόμενα βίας στα πρωτοβάθμια σχολεία, ειδικά στην πρώτη δημοτικού. Ακολουθούν μαραθώνιοι συζητήσεων με το ποιος είναι το θύμα και ποιος ο θύτης, ποιος φταίει, ποιος έχει το πρόβλημα. Και τόσο μεγαλώνει η ανάγκη μας να δείξουμε με το δάχτυλό μας. Μόνο που όταν το ένα δάχτυλο δείχνει μπροστά, τα τέσσερα δείχνουν πίσω…

Τελικά τι είναι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία;

Να κρίνουμε, να φωνάξουμε, να επέμβουμε; Ή το πώς θα αντιμετωπίσουμε εμείς το συμβάν και πως θα συμπεριφερθούμε στα παιδιά μας; Σημασία έχει να δούμε το δέντρο ή το δάσος;

Όπως είπε και ο Τζακ Κάνφιλντ, ένας από τους μεγαλύτερους δασκάλους αυτοβελτίωσης:

“Σημασία δεν έχει το γεγονός, αλλά η αντίδραση μας σε αυτό”.

Το γεγονός δεν μπορούμε να το επηρεάσουμε, αυτό όμως που μπορούμε να επηρεάσουμε είναι εμείς τι θα επιλέξουμε να κάνουμε. Τα παιδιά έχουν τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ανέχονται ή να είναι αποδέκτες βίας.

Το ακριβώς αντίθετο. Θα πρέπει να τους είναι σαφές πότε τίθεται θέμα ασφάλειας και τι πρέπει να κάνουν σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε ως γονείς είναι να τα διδάξουμε ότι στη ζωή έχουν επιλογές. Ακόμα και εάν δεν τους αρέσουν αυτές οι επιλογές που έχουν, αυτοί θα είναι πάντα που θα αποφασίζουν για το ποια τελικά μπορούν να διαλέξουν.
Με αυτό τον τρόπο βγαίνει το παιδί και μεθαύριο ο ενήλικας από την λογική του «θύματος» και παίρνει τον έλεγχο της ζωής στα χέρια του.

Όταν λοιπόν νιώθουμε θύματα τι συμβαίνει;

Νιώθουμε λιγότεροι, ανίκανοι και αδύναμοι να διαχειριστούμε καταστάσεις, μας κατακλύζουν αρνητικά συναισθήματα και έχουμε την αίσθηση ότι χρειαζόμαστε άλλους να μας «σώσουν». Όταν νιώθουμε ότι έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας, τι συμβαίνει;

Νιώθουμε ότι και αν συμβεί έχουμε την επιλογή να επιλέξουμε, έχουμε ανθεκτικότητα, νιώθουμε δυνατοί και υπεύθυνοι για την ζωή μας. Θα ήθελα λοιπόν να σκεφτείς πού θες να βρίσκεται το παιδί σου; Επίσης θα ήθελα να σκεφτείς έως πότε θα μπορείς να το «σώζεις» από δύσκολες καταστάσεις.

Άραγε θα είσαι εκεί:

• Στα 20 χρόνια του στο πανεπιστήμιο όπου μπορεί να παρουσιαστεί ένα ανάλογο περιστατικό;
• Στα 25 χρόνια στην εργασία όπου ίσως πάλι υπάρξει κάτι ανάλογο;
• Στα 30 χρόνια στις κοινωνικές του σχέσεις;

Το ζητούμενο είναι να μπορείς να το σώσεις εσύ ή να μπορεί να το διαχειριστεί μόνο του και να νιώθει άνετα να σου ζητήσει τη βοήθεια σου όταν την χρειάζεται;

Τι μπορείς να κάνεις;

Αρχικά όταν λάβει χώρα το συμβάν:

• Να κατέβεις στο ύψος του και να το ακούσεις
• Να το πάρεις αγκαλιά

• Να καλλιεργήσεις την ενσυναίσθηση
• Να δημιουργήσεις ένα ασφαλές και ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον, όπου θα μπορεί να αναζητά τις λύσεις του στα προβλήματα που δεν μπορεί να λύσει μόνο του.

Όταν ηρεμήσουν τα πράγματα είναι αναγκαίο να προχωρήσεις στην εκπαίδευση του. Στην εκπαίδευση του ότι έχει επιλογές και πώς μπορεί να προστατεύει τον εαυτό του.

Στο παράδειγμα της διένεξης στα σχολεία, κάποιες πιθανές επιλογές είναι:

• Να φύγει από το συμβάν
• Να ανταποδώσει
• Να ενημερώσει άμεσα έναν ενήλικα και τον δάσκαλο του

Όπως πάντα η ζωή είναι οι επιλογές μας. Να θυμάστε ότι το θύμα μερικές φορές γίνεται θύτης κάποια στιγμή, αφού τον έχουν κατακλύσει αρνητικά συναισθήματα και η αίσθηση αδυναμίας είναι η Ν.1 συνταγή επιτυχίας για παραβατικές συμπεριφορές.

Εμείς καλλιεργούμε αυτά τα συναισθήματα.

Βάλτε στη ζωή σας την ενσυναίσθηση, ακούστε τι έχουν να σας πουν τα παιδιά. Μάθε τους πώς να αφουγκράζονται, πώς αισθάνονται οι άλλοι και όταν δουν την ανάγκη των άλλων, τότε θα ξέρουν και πώς να πράξουν.

Πολλές φορές βρίσκουν πολύ καλύτερες λύσεις από εμάς. Όποιος είναι στο συμβάν γνωρίζει πολύ καλύτερα από όλους τους άλλους που απλά κάνουν υποθέσεις για το ποιος φταίει. Εκπαίδευση λοιπόν και πάλι εκπαίδευση. Στο σπίτι, στο σχολείο, παντού…

Από τη Λιάνα Λεκανίδη, Parenting Life Coach, info@lianalekanidi.com