Κάθε γονιός ονειρεύεται να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να γίνει το παιδί του ανεξάρτητο. Ποιες άραγε είναι οι συνθήκες εκείνες που ευνοούν την παιδική ανεξαρτησία; Πώς ο γονέας μπορεί να συμβάλει θετικά στην ανεξαρτητοποίηση του παιδιού του; Άραγε η τάση του παιδιού να είναι περισσότερο ή λιγότερο ανεξάρτητο σχετίζεται με την προσωπικότητά του; Ποιος είναι ο ρόλος του γονιού στην ανεξαρτητοποίηση του;
Εμείς οι άνθρωποι γεννιόμαστε και είμαστε πλήρως εξαρτημένοι από τους φροντιστές γονείς μας στα πρώτα χρόνια της ζωής μας. Αυτή είναι μια συνθήκη απολύτως φυσιολογική! Μέσα σε αυτά τα πρώτα χρόνια του παιδιού, ειδικά τα δυο πρώτα χρόνια η θρέψη διατροφική και συναισθηματική είναι στα χέρια του γονέα να την καλύψει.
Τι συμβαίνει στα παιδιά κατά τα πρώτα 2 χρόνια της ζωής τους;
Τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού είναι τόσο σημαντικά γιατί διανύει πολύ σημαντικά αναπτυξιακά στάδια. Θα εστιαστούμε σε δυο από αυτά σε αυτό το άρθρο.
Το πρώτο από αυτά είναι το αναπτυξιακό στάδιο της ανάγκης (1 μηνός έως 18 μηνών)στο οποίο προτεραιότητα είναι να καλυφθούν οι βιολογικές του ανάγκες και να αυτορυθμιστεί το παιδί γύρω από αυτές και το δεύτερο είναι το αναπτυξιακό στάδιο της αυτονομίας (8 μηνών έως 2,5 χρονών), δηλαδή η έμφυτη ανάγκη του να εξερευνήσει την αυτονομία του και να βγει προς τον έξω κόσμο με την περιέργειά του να τον γνωρίσει.
Τα δυο αυτά αναπτυξιακά στάδια είναι καθοριστικά για τη μετέπειτα ζωή του και ως παιδί μεγαλύτερης ηλικίας αλλά και ως ενήλικας.
Ποιες συνθήκες ευνοούν την παιδική ανεξαρτησία;
1ον Η ασφάλεια!
Για να μπορέσει το παιδί να εμπιστευτεί τη δυνατότητά του να αυτοεξυπηρετείται όπως στο φαγητό, στη τουαλέτα και στην κοινωνικοποίηση, χρειάζεται πρωτίστως να έχει βιωμένη την εσωτερική του ασφάλεια. Τι σημαίνει εσωτερική ασφάλεια; Εσωτερική ασφάλεια είναι το βίωμα και η συναισθηματική κατάσταση ότι έχω κατακτήσει μια σχέση ασφάλειας με τον γονέα και μπορώ να επιστρέφω όποτε θέλω στην ασφάλεια του γονέα με αποδοχή.
2ον Ο χρόνος!
Θυμίζω όπως ανέφερα και νωρίτερα ότι γεννιόμαστε πλήρως εξαρτημένοι από τη φροντίδα των γονιών μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά μας. Η κατάκτηση της αυτονομίας του παιδιού και η ανεξαρτησία του χρειάζονται χρόνο για να ωριμάσουν και να εδραιωθούν. Η προσδοκία των γονέων για πρώιμη ανεξαρτησία πολλές φορές παρεμποδίζει τη φυσική αυτή εξέλιξη, την μπλοκάρει και πιθανόν να φέρει και ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
3ον Ο χώρος!
Η ικανότητα του παιδιού να ανεξαρτητοποιηθεί είναι πολυπαραγοντική. Ένας πολύ βασικός παράγοντας είναι να αφήσω χώρο στο παιδί μου να εξερευνήσει, να γνωριστεί με την παρόρμησή του και να διερευνήσει την ανεξαρτησία του, δηλαδή να δοκιμάσει να κάνει και να καταφέρει ή και όχι, πράγματα μόνο του, δηλαδή χωρίς την γονεϊκή παρέμβαση.
Ποιος ο ρόλος του γονιού σε αυτή τη διαδικασία;
Ο γονέας μπορεί να συμβάλει ευεργετικά σε αυτές τις συνθήκες και στην ανεξαρτησία του παιδιού του παρέχοντας πρώτον ένα πλαίσιο ασφάλειας, όπως η ασφάλεια του φυσικού χώρου πχ. παιδικό δωμάτιο, σπίτι, δεύτερον εμπιστοσύνη στο ίδιο του το παιδί και στις δυνατότητές του να τα καταφέρει, πχ. να φάει μόνο του, να αυτοεξυπηρετηθεί στην τουαλέτα, να ντυθεί, τρίτον υπομονή ώστε να μπορεί το παιδί να υλοποιεί μέσα στον δικό του εφικτό χρόνο και τέταρτον οριοθέτηση ώστε η ανάγκη αυτονομίας του παιδιού να μην συμβαίνει εις βάρος της κούρασης του γονέα με αποτέλεσμα τελικά να προκύπτουν συναισθηματικά ξεσπάσματα.
Πάντα θα υπάρχουν ιστορίες παιδιών που θα σας εκπλήσσουν με την ανεξαρτησία τους σε πολύ μικρή ηλικία και μπορεί να είναι και το δικό σας ένα τέτοιο παιδί, παρόλα αυτά κάθε παιδί είναι ικανό να βρει το δρόμο να γίνει ανεξάρτητο στον δικό του χρόνο!
Μαριτίνα Συμβουλίδη
Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια
Η Μαριτίνα Συμβουλίδη είναι Σωματοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια (Bodynamic therapy system) με εξειδίκευση στο σοκ και το μετατραυματικό στρες (Bodynamic Shock, Trauma & PTSD Training). Με σπουδές στο κλάδο των θετικών επιστημών και μεταπτυχιακές σπουδές στο κλάδο της Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την έρευνα και εμπλουτίζει διαρκώς τα επαγγελματικά της εργαλεία όπως οι Τεχνικές Συναισθηματικής Απελευθέρωσης EFT, η Βοτανολογία, η Αρωματοθεραπεία, δίνοντας ολιστική διάσταση στην ψυχοθεραπεία. Μέσα από την αγάπη της για τον άνθρωπο και την υγιή του εξέλιξη υποστηρίζει ενήλικες, έγκυα ζευγάρια, γονείς και παιδιά, με σκοπό να δημιουργήσουν γερές βάσεις για σχέσεις βαθιάς σύνδεσης, κατανόησης και αγάπης τόσο με τον εαυτό τους όσο και με τους γύρω τους.
Διαβάστε περισσότερα– Ann Holdway (2001). Κινησιολογία, Αλκυών.
– Ian Macnaughton (2004). Body Breath & Consciousness, North Atlantic Books Berkeley.
– Wallace Wright (2020). Daily Vagusnerve Exercises, Lightning Source Uk.
– Gaétan Chevalier (2015). The Effect of Grounding the Human Body on Mood. Sage Journal. doi: 10.2466/06.PR0.116k21w5
– Gaétan Chevalier, Kazuhito Mori, and James L. Oschman (2005). The effect of earthing (grounding) on human physiology. Research Gate
– Lisbeth Marcher, Sonja Fich (2011). Body Encyclopedia, Εκδόσεις North Atlantic Books. ISBN13 9781556439407
– LEVINE A.PETER, FREDERICK ANN (2000). Το ξύπνημα της τίγρης. Εκδόσεις Ελληκινά Γράμματα. ISBN13 9789603448716
– Mike Lake, Marjorie Needham (2000). Improving Concentration Skills
Εκδόσεις Questions Publishing. ISBN 1841900044
– Christopher Willard, Amy Saltzman (2015). Teaching Mindfulness Skills to Kids and Teens. The Guilford Press. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Thomas Gordon (2009). Τα μυστικά του αποτελεσματικού γονέα. Εκδόσεις Ερευνητές. ISBN: 9789603684534
– Daniel Goleman (1998). Συναισθηματική Νοημοσύνη. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. ISBN: 9603442305
– Doc Childre, Howald Martin, Deborah Rozman, Rollin McCraty (2019). Η νοημοσύνη της καρδιας, Η Τέχνη της Ζωης.
– Naomi Aldort (2005). Αναθρέφοντας τα παιδιά μας αναθρέφουμε τον εαυτό μας, Αλκυών.
– Dr. Joe Dispenza (2013). Breaking The Habit of Being Yourself. ISBN:9751401938093
– Αρθουρ Τζανοφ (1978). Η πρωτογενής κραυγή. Εκδόσεις Μπουκουμάνης. ISBN 98277
– Phillipe Dransart (2010). Η αρρώστια προσπαθεί να με γιατρέψει. Εκδόσεις Αιώρα. ISBN: 978-960-7872-66-1
– A.H Maslow (2015). Motivation and Personality. Prabhat Books. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Marshall Β. Rosenberg (2018). Μη βίαιη Επικοινωνία Η γλώσσα της καρδιάς, Εκδόσεις Κοντύλι. ISBN: 978-960-9661-23-2
– Bottaccioli Francesco (2002). Με τον Φρόυντ στην Κουζίνα, Εκδόσεις Μύρτος. ISBN13 9789608222021
– Bruce Lipton PhD (2008). Η βιολογία της πεποίθησης. Εκδοτική Μπολερό. ISBN: 978-960-6794-04-9
– Christopher Willard, Amy Saltzman (2015). Teaching Mindfulness Skills to Kids and Teens. The Guilford Press. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Paul Madaule (1998). Με ανοιχτά αυτιά…και τότε άκουσε. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. ISBN: 9603442348
– Ελένη Γαρυφαλάκη (2012). Πολλαπλή Νοημοσύνη. Εκδόσεις Διόπτρα. ISBN:9789603646679
– Ian Macnaughton (2004). Body Breath & Consciousness, North Atlantic Books Berkeley.
– Stephen W. Porges (2011). The Polyvagal Theory : Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-regulation, Εκδόσεις WW Norton & Co, ISBN13 9780393707007
– Deb Dana (2020). Polyvagal Exercises for Safety and Connection : 50 Client-Centered Practices, Publisher WW Norton & Co, ISBN13: 9780393713855
– Alexandrer Lowen (2007), Χαρά, Εκδόσεις Ισορροπον, ISBN:9789606666223
– Mellody P., Wells-Miller, A., Miller J.Κ. (2010). Eξάρτηση Συνεξάρτηση, εκδόσεις Φυτράκη, ISBN 9789605356255
– Καλλιόπη Εμμανουηλίδου (2011). Ψυχολογια της Διατροφής, , Εκδόσεις Μεταίχμιο
– Καλλιόπη Εμμανουηλίδου (2013). Γυριζω σελίδα στη Διατροφή, Εκδόσεις Μεταίχμιο
– Αλίκη Πανοπούλου (2014). Εγώ και η ανάγκη μου για τροφή, , Εκδόσεις Opera
Stephen W. Porges (2011). The Polyvagal Theory : Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-regulation, Publisher WW Norton & Co, ISBN13: 9780393707007
Bruce H. Lipton (2015). The Biology of Belief : Unleashing the Power of Consciousness, Matter & Miracles, Publisher Hay House UK Ltd, ISBN13: 9781781805473
Piaget, J. (1962). Plays, Dreams, Imitation in childhood. New York: Norton
125 παιχνίδια για έξυπνα και χαρούμενα μωρά, 2016, Silberg Jackie, Εκδόσεις Διόπτρα, ISBN 9789606051531
THE PSYCHOLOGY OF BABIES. HOW RELATIONSHIPS SUPPORT DEVELOPMENT FROM BIRTH TO TWO, Μάρει Λιν, 2017, Εκδόσεις Παπαζήσης, ISBN13 9789600233544
