Πίνακας περιεχομένων
- «Τι σημαίνει τελικά θέτω τα όριά μου, εφόσον αυτό που ήδη κάνω δεν φέρνει το αποτέλεσμα που θα ήθελα;»
- Ποιοι είναι λοιπόν οι 4 μύθοι για την οριοθέτηση;
- Πάμε τώρα να πούμε τι είναι η οριοθέτηση!
Οι λέξεις όρια, οριοθέτηση, σύνορα, είναι πολύ γνωστές σε όλους μας και ετυμολογικά όλοι κατέχουμε την έννοιά τους. Όμως τι γίνεται με την κατανόηση και την εφαρμογή τους; Πώς γίνεται η οριοθέτηση μεταξύ γονέων και παιδιών; Παρατηρώ ότι σε κάθε είδους σχέση η έννοια της οριοθέτησης και η εφαρμογή των προσωπικών ορίων είναι ζητήματα που απασχολούν τους ανθρώπους, έχουν διαρκώς προκλήσεις και τελικά υπάρχει ένα αναπάντητο ερώτημα:
«Τι σημαίνει τελικά θέτω τα όριά μου, εφόσον αυτό που ήδη κάνω δεν φέρνει το αποτέλεσμα που θα ήθελα;»
Η οριοθέτηση είναι μια ποιότητα τόσο προσωπική όσο και διαπροσωπική και εξελίσσεται μέσα στα πρώτα χρόνιας ανάπτυξης του παιδιού. Υπάρχουν διαφορετικές φάσεις εξέλιξης των ορίων και διαφορετικοί τύποι ορίων όπως τα σωματικά όρια, τα όρια του προσωπικού μας χώρου, τα ενεργειακά όρια και τα κοινωνικά όρια.
Στην προσπάθεια να θέσουμε λοιπόν τα όριά μας πράττουμε μέσα από τη γνώση που ήδη έχουμε για την οριοθέτηση. Αξίζει λοιπόν να διευκρινίσουμε τι δεν είναι όρια ώστε να δημιουργήσουμε ένα περισσότερο διαυγή πλαίσιο υγιούς οριοθέτησης πέρα από τα προσωπικά μας βιώματα.
Ποιοι είναι λοιπόν οι 4 μύθοι για την οριοθέτηση;
1ος μύθος: Οριοθέτηση σημαίνει τιμωρία
Θα ήταν άδικο για την ομορφιά της οριοθέτησης να τη βάλουμε δίπλα στην τιμωρία. Η τιμωρία έχει έντονο το στοιχείο της εξουσιαστικής δύναμης του γονέα προς το παιδί του ακόμη και όταν δεν είναι αυτή η πρόθεσή του. Επίσης η έντονη συναισθηματική φόρτιση, σαν το κύμα που φουσκώνει πριν σκάσει στην ακτή, είναι γνώριμο στοιχείο της τιμωρίας αλλά όχι της οριοθέτησης.
2ος μύθος: Οριοθέτηση σημαίνει αποσύνδεση
Η φυσική συνέπεια της ενόχλησης για μια πράξη που έκανε το παιδί και δεν μου άρεσε, είναι κάτι πολύ διαφορετικό από το να «πάρω» τον εαυτό μου είτε σαν φυσική παρουσία είτε σαν συναισθηματική απόσυρση και να αποσυνδεθώ, δηλαδή να διακόψω απότομα συνήθως τη σύνδεσή μου μαζί του.
3ος μύθος: Οριοθέτηση σημαίνει απόρριψη
Κάποιες φορές τα αυτιά ακούν «δεν σε θέλω» ενώ το στόμα εκφράζει «δεν θέλω». Είναι πολύ διαφορετικά λόγια και έννοιες και είναι ωφέλιμο να μην μπερδεύονται, ώστε να διατηρούμε τη σύνδεση της επικοινωνίας και την αποδοχή ακόμη και όταν δεν υπάρχει διάθεση για επικοινωνία.
4ος μύθος: Οριοθέτηση σημαίνει περιορισμός
Κάθε «όχι» δεν ωφελεί να έχει στοιχεία χωροταξικού περιορισμού ή συναισθηματικού εγκλωβισμού. Η οριοθέτηση δεν έχει περιορισμό έχει θέσπιση συνόρων. Κάποιες φορές μπορεί να μην ξέρω σαν γονιός αλλά και σαν άνθρωπος, αν βάζω τα όριά μου τελικά ή αν οριοθετούμαι σωστά αλλά αν με τις σωματικές μου αισθήσεις βιώνω άπλωμα μέσα στο σώμα μου και νιώθω ότι έχω χώρο γύρω μου πρακτικά ή και μεταφορικά, τότε είμαι σίγουρα στο σωστό για τον εαυτό μου μονοπάτι.
Πάμε τώρα να πούμε τι είναι η οριοθέτηση!
1η αλήθεια: Οριοθέτηση είναι η αρχή της ελευθερίας
Θυμάμαι να μας διδάσκουν ότι το να μπορώ να εκφράζω τη λέξη «σταμάτα» είναι η αρχή της ελευθερίας. Νιώθω ελεύθερος όταν γνωρίζω τις επιλογές που έχω, όταν τιμώ το δικαίωμά μου να θέλω ή να μην θέλω κάτι, όταν ξέρω από πού μέχρι πού μου επιτρέπονται πράγματα. Ξέρετε τι συμβαίνει όταν έχω αυτές τις γνώσεις; Μπορώ να απλωθώ, να πάρω τον χώρο μου και να τις ζήσω, αυτή είναι η εμπειρία της οριοθέτησης. Η επικοινωνία μας με τα παιδιά δεν χρειάζεται να ολοκληρώνεται σε ό,τι δεν επιτρέπεται, σας ενθαρρύνω να τη συνεχίσετε και σε ό,τι επιτρέπεται ή και σε κάποια συμφωνία! Για να νιώσω ελεύθερος χρειάζεται πρώτα να νιώσω ασφαλής και γι’ αυτό χρειάζονται τα όρια στα παιδιά. Είναι υπέροχο να νιώθω ασφαλής!
2η αλήθεια: Οριοθέτηση είναι σεβασμός
Όταν μπορώ να προσδιορίζω το «μέχρι πού», «μέχρι πόσο», «μέχρι πότε», μπορώ να σεβαστώ τον εαυτό μου και αν το κάνω με εμένα έπειτα μπορώ να το κάνω και με τα παιδιά μου και μέσα από τις πράξεις μου αυτά διδάσκονται πώς να θέτουν τα όριά τους, μιμητικά, εύκολα χωρίς πολλές θεωρίες και συζητήσεις.
3η αλήθεια: Οριοθέτηση είναι ευελιξία
Η θέσπιση των ορίων δεν είναι ένας νόμος με ανεξίτηλο μελάνι που αν ειπωθεί δεν μπορεί να αλλάξει. Είναι πάρα πολύ σημαντικό ο γονιός να είναι αξιόπιστος, αλλά είναι εξίσου σημαντικό να είναι και ευέλικτος. Κανένα όριο δεν χρειάζεται να καταρριφθεί αν κάποιες φορές προκύψει να αλλάξουν οι συνθήκες, απλά το προσαρμόζουμε. Να θυμάστε ότι η οριοθέτηση είναι σαν τη συνάντηση της ακτής με τη θάλασσα… Χορεύουν ανάμεσα στις εποχές και πότε η μια μπαίνει για λίγο στον χώρο της άλλης, αλλά η ακτογραμμή είναι πάντα σαφής και για τις δυο και τιμάται και από τις δυο!
4η αλήθεια: Οριοθέτηση είναι σύνδεση
Για να μπορέσουμε να συνδεθούμε βαθιά με τους ανθρώπους, για να μπορώ να θέλω να πλησιάσω και να συναντήσω κάποιον χρειάζεται να έχουμε μια απόσταση μεταξύ μας, χρειάζεται να μπορείς να αρχίζεις από εκεί που τελειώνω εγώ και πέρα… Να τιμάμε το προσωπικό μας χώρο και τα ενεργειακά μας όρια.
Με τα παιδιά ξεκινάμε ανάποδα, από τη συγχωνευμένη σχέση πάμε να γίνουμε δυο και αυτόνομοι. Μην φοβάστε, δεν θα χάσετε τα παιδιά σας έτσι, αντιθέτως θα έχετε την ευκαιρία να τα δείτε για αυτό που πραγματικά είναι τα ίδια, να στέκονται φυσικά και συναισθηματικά στα δικά τους πόδια και όχι σαν προέκταση του γονέα-εαυτού.
Συνορεύουμε λοιπόν;
Μαριτίνα Συμβουλίδη
Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια
Η Μαριτίνα Συμβουλίδη είναι Σωματοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια (Bodynamic therapy system) με εξειδίκευση στο σοκ και το μετατραυματικό στρες (Bodynamic Shock, Trauma & PTSD Training). Με σπουδές στο κλάδο των θετικών επιστημών και μεταπτυχιακές σπουδές στο κλάδο της Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την έρευνα και εμπλουτίζει διαρκώς τα επαγγελματικά της εργαλεία όπως οι Τεχνικές Συναισθηματικής Απελευθέρωσης EFT, η Βοτανολογία, η Αρωματοθεραπεία, δίνοντας ολιστική διάσταση στην ψυχοθεραπεία. Μέσα από την αγάπη της για τον άνθρωπο και την υγιή του εξέλιξη υποστηρίζει ενήλικες, έγκυα ζευγάρια, γονείς και παιδιά, με σκοπό να δημιουργήσουν γερές βάσεις για σχέσεις βαθιάς σύνδεσης, κατανόησης και αγάπης τόσο με τον εαυτό τους όσο και με τους γύρω τους.
Διαβάστε περισσότερα– Ann Holdway (2001). Κινησιολογία, Αλκυών.
– Ian Macnaughton (2004). Body Breath & Consciousness, North Atlantic Books Berkeley.
– Wallace Wright (2020). Daily Vagusnerve Exercises, Lightning Source Uk.
– Gaétan Chevalier (2015). The Effect of Grounding the Human Body on Mood. Sage Journal. doi: 10.2466/06.PR0.116k21w5
– Gaétan Chevalier, Kazuhito Mori, and James L. Oschman (2005). The effect of earthing (grounding) on human physiology. Research Gate
– Lisbeth Marcher, Sonja Fich (2011). Body Encyclopedia, Εκδόσεις North Atlantic Books. ISBN13 9781556439407
– LEVINE A.PETER, FREDERICK ANN (2000). Το ξύπνημα της τίγρης. Εκδόσεις Ελληκινά Γράμματα. ISBN13 9789603448716
– Mike Lake, Marjorie Needham (2000). Improving Concentration Skills
Εκδόσεις Questions Publishing. ISBN 1841900044
– Christopher Willard, Amy Saltzman (2015). Teaching Mindfulness Skills to Kids and Teens. The Guilford Press. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Thomas Gordon (2009). Τα μυστικά του αποτελεσματικού γονέα. Εκδόσεις Ερευνητές. ISBN: 9789603684534
– Daniel Goleman (1998). Συναισθηματική Νοημοσύνη. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. ISBN: 9603442305
– Doc Childre, Howald Martin, Deborah Rozman, Rollin McCraty (2019). Η νοημοσύνη της καρδιας, Η Τέχνη της Ζωης.
– Naomi Aldort (2005). Αναθρέφοντας τα παιδιά μας αναθρέφουμε τον εαυτό μας, Αλκυών.
– Dr. Joe Dispenza (2013). Breaking The Habit of Being Yourself. ISBN:9751401938093
– Αρθουρ Τζανοφ (1978). Η πρωτογενής κραυγή. Εκδόσεις Μπουκουμάνης. ISBN 98277
– Phillipe Dransart (2010). Η αρρώστια προσπαθεί να με γιατρέψει. Εκδόσεις Αιώρα. ISBN: 978-960-7872-66-1
– A.H Maslow (2015). Motivation and Personality. Prabhat Books. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Marshall Β. Rosenberg (2018). Μη βίαιη Επικοινωνία Η γλώσσα της καρδιάς, Εκδόσεις Κοντύλι. ISBN: 978-960-9661-23-2
– Bottaccioli Francesco (2002). Με τον Φρόυντ στην Κουζίνα, Εκδόσεις Μύρτος. ISBN13 9789608222021
– Bruce Lipton PhD (2008). Η βιολογία της πεποίθησης. Εκδοτική Μπολερό. ISBN: 978-960-6794-04-9
– Christopher Willard, Amy Saltzman (2015). Teaching Mindfulness Skills to Kids and Teens. The Guilford Press. Ανακτήθηκε από: https://books.google.gr
– Paul Madaule (1998). Με ανοιχτά αυτιά…και τότε άκουσε. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. ISBN: 9603442348
– Ελένη Γαρυφαλάκη (2012). Πολλαπλή Νοημοσύνη. Εκδόσεις Διόπτρα. ISBN:9789603646679
– Ian Macnaughton (2004). Body Breath & Consciousness, North Atlantic Books Berkeley.
– Stephen W. Porges (2011). The Polyvagal Theory : Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-regulation, Εκδόσεις WW Norton & Co, ISBN13 9780393707007
– Deb Dana (2020). Polyvagal Exercises for Safety and Connection : 50 Client-Centered Practices, Publisher WW Norton & Co, ISBN13: 9780393713855
– Alexandrer Lowen (2007), Χαρά, Εκδόσεις Ισορροπον, ISBN:9789606666223
– Mellody P., Wells-Miller, A., Miller J.Κ. (2010). Eξάρτηση Συνεξάρτηση, εκδόσεις Φυτράκη, ISBN 9789605356255
– Καλλιόπη Εμμανουηλίδου (2011). Ψυχολογια της Διατροφής, , Εκδόσεις Μεταίχμιο
– Καλλιόπη Εμμανουηλίδου (2013). Γυριζω σελίδα στη Διατροφή, Εκδόσεις Μεταίχμιο
– Αλίκη Πανοπούλου (2014). Εγώ και η ανάγκη μου για τροφή, , Εκδόσεις Opera
Stephen W. Porges (2011). The Polyvagal Theory : Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-regulation, Publisher WW Norton & Co, ISBN13: 9780393707007
Bruce H. Lipton (2015). The Biology of Belief : Unleashing the Power of Consciousness, Matter & Miracles, Publisher Hay House UK Ltd, ISBN13: 9781781805473
Piaget, J. (1962). Plays, Dreams, Imitation in childhood. New York: Norton
125 παιχνίδια για έξυπνα και χαρούμενα μωρά, 2016, Silberg Jackie, Εκδόσεις Διόπτρα, ISBN 9789606051531
THE PSYCHOLOGY OF BABIES. HOW RELATIONSHIPS SUPPORT DEVELOPMENT FROM BIRTH TO TWO, Μάρει Λιν, 2017, Εκδόσεις Παπαζήσης, ISBN13 9789600233544
