Περιγραφή
Ο εκφοβισμός, «bullying» είναι κάτι που απασχολεί τα τελευταία χρόνια έντονα τους γονείς και αλλά και ολόκληρη την κοινωνία. Οι περισσότεροι γονείς όταν μιλάμε για τέτοια θέματα έχουμε συνήθως πολλές απορίες βάσει των δικών μας βιωμάτων. Αυτό ακριβώς θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε μέσα από το συγκεκριμένο ebook. Θα καλύψουμε τις δικές σας απορίες αλλά και θέματα γύρω από αυτές. Ας πούμε όμως λίγα πράγματα γενικά για το bullying.
Τι είναι το bullying; Πού γίνεται συνήθως; Και ποια είναι τα είδη του;
To bullying ή αλλιώς εκφοβισμός είναι επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά ενός ή ομάδας ατόμων πάνω σε ένα άλλο άτομο με σκοπό να υποκύψει σε πράξεις χωρίς να το θέλει, ή να μην προβεί σε αυτές με βασικό κίνητρο τον φόβο, χρησιμοποιώντας απειλές, βία. Λεκτική, ψυχολογική ή/και σωματική. Το bullying δεν είναι στιγμιαία παρενόχληση, αλλά μια καθημερινότητα την οποία βιώνουν συνήθως τα θύματα λόγω της επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς του θύτη και πολλές φορές, ίσως τις περισσότερες, μπορεί να μην γίνει άμεσα αντιληπτή.
Bullying μπορεί να υφίσταται ένα παιδί ή ένα ενήλικο άτομο, στο σχολείο, στο εργασιακό περιβάλλον μέσα σε φιλικές παρέες αλλά και μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
Το bullying χωρίζεται σε τρία είδη:
- Σωματικό : περιλαμβάνει σωματική βία (σπρωξίματα, χτυπήματα κα) ή καταστροφή περιουσίας, προσωπικών αντικειμένων κ.τλ.
- Λεκτικό: προσβολές, απειλές, σεξιστικά/ομοφοβικά/ρατσιστικά σχόλια που στην αρχή μπορεί να μην επηρεάζουν το θύμα αλλά στη συνέχεια η επίδρασή τους μπορεί να κλιμακωθεί
- Κοινωνικό: περιλαμβάνει φήμες, κουτσομπολιά, διαδόσεις ψευδών ειδήσεων προκειμένου να πληγεί το θύμα, αλλά και αστεία που προσβάλουν, άσεμνες χειρονομίες και μιμήσεις
- Διαδικτυακό: όταν ο εκφοβισμός γίνεται μέσω του διαδικτύου, των κοινωνικών δικτύων, του κινητού και των υπολογιστών. Περιλαμβάνει απειλητικά ή άσεμνα mail, μηνύματα, chat κα.
Πότε εμφανίστηκε το bullying;
Ως όρος μπορεί να συζητείται πιο έντονα τα τελευταία 20 έτη όμως δεν είναι ένα καινούργιο κοινωνικό φαινόμενο. Αντιθέτως, συμπεριφορές που παρέπεμπαν σε εκφοβισμό ήταν για πολλά χρόνια αποδεκτές στις περισσότερες κοινωνικές ομάδες και μέρος της καθημερινότητας. Η ευαισθητοποίηση απέναντι σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες ήταν η αρχή για την ανάδειξη του bullying ως ένα πραγματικά κοινωνικό πρόβλημα για το οποίο χρειάζεται να λάβουμε μέτρα.
Θύμα ή θύτης;
Οι περισσότεροι γονείς που θα ευαισθητοποιηθούν από πολύ νωρίς για το θέμα του bullying θα το κάνουν με γνώμονα το παιδί τους, ώστε να μην βρεθεί ως θύμα σε μια τέτοια κατάσταση. Αυτό είναι απόλυτα κατανοητό, μα πολλές φορές είναι αυτή η αντιμετώπιση που ανακυκλώνει με κάποιο τρόπο το πρόβλημα. Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε ότι οι κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες που θα προάγουμε μέσα από τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού είναι εξίσου σημαντικές ώστε ένα παιδί να μην βρεθεί στη θέση του θύματος, ή ακόμα και αν βρεθεί να έχει τα εργαλεία και τους ανθρώπους να αντιδράσει, αλλά εξίσου σημαντικό ώστε να μην βρεθεί στη θέση του θύτη. Άλλωστε είναι πολύ πιθανό ένα παιδί να βρεθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα στη θέση του θύματος και του θύτη.
Ποια χαρακτηριστικά χρειάζεται να ενισχυθούν μεγαλώνοντας ένα παιδί που δεν θα είναι θύμα ή θύτης bullying;
Οι τρόποι διαπαιδαγώγησης και ανατροφής ενός παιδιού, η εμπιστοσύνη, η ασφάλεια, η επικοινωνία και εν τέλει ο τύπος προσκόλλησης (ή συναισθηματικού δεσμού) που θα έχει ένα παιδί με τους βασικούς του φροντιστές (συνήθως αυτοί είναι οι γονείς του) είναι η βάση για όλα τα χαρακτηριστικά «προστασίας» ενός ανθρώπου μεγαλώνοντας. Αν μπορούσαμε να έχουμε μια «συνταγή επιτυχίας» αυτή θα ήταν:
- Αποδοχή του παιδιού στην ολότητά του
- Αποδοχή και εκτίμηση της διαφορετικότητάς του
- Ενίσχυση της αυτονομίας του
- Ενίσχυση της αυτογνωσίας και της αυτοπεποίθησης του
- Αποδοχή όλων των συναισθημάτων
- Ενίσχυση της πολυπλοκότητας (mix-emotions) των συναισθημάτων και της έκφρασης τους
- Επικοινωνία με τα παιδιά για όλα τα δύσκολα θέματα (ίντερνετ, σεξ, ναρκωτικά, εθισμοί) ανάλογα με την ηλικία τους
- Role-modelling- δουλεύουμε πάνω στη δική μας συμπεριφορά- γινόμαστε οι άνθρωποι που θέλουν να γίνουν τα παιδιά μας μεγαλώνοντας
- Ενίσχυση της ψυχικής τους ανθεκτικότητας
Και η λίστα των υλικών θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο μακροσκελής, όσο μπαίνουμε σε πιο εξειδικευμένα θέματα.
Στη συνέχεια θα μιλήσουμε κυρίως για τις δικές σας ερωτήσεις και μέσα από αυτές θα δούμε και πολλά από τα παραπάνω!
Γράφουν οι:

Αφροδίτη Κονδύλη
PCI Parent Coach, Εκπαιδεύτρια Γονέων, Σύμβουλος Θηλασμού
Η Αφροδίτη Κονδύλη είναι Parent Coach, Εκπαιδεύτρια γονέων και Σύμβουλος θηλασμού. Έχει ιδρύσει τον Κύκλο, ένα κέντρο υποστήριξης γυναικών , θηλασμού και οικογενειών και το Parent Coach Lab. To όραμά της είναι οι γονείς να έχουν την υποστήριξη και την πληροφόρηση που χρειάζονται, την ευκαιρία να ανακαλύψουν το δικό τους μοναδικό μονοπάτι στην πορεία της γονεϊκότητας τους...
Διαβάστε περισσότερα