Τρώει το παιδί μου αρκετά;

Πίνακας περιεχομένων

• Η ποσότητα που τρώει ένα παιδί είναι πάντα ίδια;
• Μια τυπική διατροφική συμπεριφορά νηπίου, λοιπόν, περιλαμβάνει όλα τα παρακάτω:
• Πόσο είναι καλό να τρώει; Τρώει αρκετά;
  • Τι είναι καλύτερο να κάνουμε όταν πιστεύουμε ότι δεν τρώει αρκετά;
• Κόκκινα σημαιάκια που δείχνουν ότι δεν τρώει αρκετά

Σε αυτό το άρθρο θα μάθετε αν τρώει αρκετά το παιδί, καθώς και αν υπάρχει σωστή μερίδα ή ποσότητα φαγητού που θα πρέπει να τρώει το παιδί νηπιακής και προσχολικής ηλικίας. Ακόμα, θα μάθετε να αναγνωρίζετε τις ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά με τη διατροφή του παιδιού και τι μπορείτε να κάνετε για αυτό.

Η ποσότητα που τρώει ένα παιδί είναι πάντα ίδια;

Όσοι γονείς έχουν νήπια έχουν σίγουρα αναρωτηθεί ποια είναι η σωστή ποσότητα φαγητού που θα πρέπει να σερβίρουν στο πιάτο του παιδιού τους. Ωστόσο, αυτός ο υπολογισμός δεν είναι τόσο εύκολος όσο φαίνεται, ενώ φαίνεται να επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, τους οποίους και θα διαβάσετε παρακάτω.

Μια τυπική διατροφική συμπεριφορά νηπίου, λοιπόν, περιλαμβάνει όλα τα παρακάτω:

• να φάει μόνο 2-3 μπουκιές
• να φάει μόνο το αγαπημένο του τρόφιμο από το πιάτο
• να ζητήσει διπλή ή και τριπλή μερίδα
• να μην φάει τίποτα

Είναι φυσικό αυτές οι διακυμάνσεις στην όρεξη των παιδιών να προβληματίζουν τους γονείς. Ως ενήλικες έχουμε συνηθίσει να έχουμε μια συγκεκριμένη ρουτίνα φαγητού, κατά την οποία γνωρίζουμε περίπου την ποσότητα φαγητού που θα σερβίρουμε στο πιάτο μας, ανάλογα με την όρεξή μας. Για τα μικρά παιδιά, όλη η διαδικασία του φαγητού είναι εντελώς διαφορετική, καθώς ακόμα μαθαίνουν τις τροφές αλλά και τα “σήματα” που τους δίνει το σώμα τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διατροφική συμπεριφορά που αναλύσαμε παραπάνω, η οποία είναι τελείως φυσιολογική και δεν θα πρέπει να αγχώνει του γονείς. 

Πόσο είναι καλό να τρώει; Τρώει αρκετά;

Δυστυχώς σε αυτή την ερώτηση δεν υπάρχει μόνο μία σωστή απάντηση! Αφενός, κάθε γεύμα, ανάλογα με την αναλογία του σε λιπαρά, υδατάνθρακες και πρωτεΐνη, αποδίδει διαφορετική ποσότητα θερμίδων ανά κουταλιά.

Και αφετέρου, τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες άλλωστε, έχουν διαφορετικό βάρος και ύψος μεταξύ τους για την ίδια ηλικία, διαφορετικό ρυθμό ανάπτυξης και διαφορετικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας: οι 3 βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις θερμίδες και την ποσότητα φαγητού που θα πρέπει να λαμβάνει ένα παιδί (επιπρόσθετα με το φύλο του παιδιού). Αν συνυπολογίζουμε και τους 3 αυτούς παράγοντες, οι ενεργειακές απαιτήσεις ενός παιδιού ηλικίας 4 – 6 ετών μπορεί να κυμαίνονται από 1500 – 2000 θερμίδες. 

Έτσι, αν θελήσουμε να μπούμε στη διαδικασία ελέγχου με ακριβή υπολογισμού των θερμίδων, μπορεί να υποσιτίσουμε ή να υπερσιτίσουμε το παιδί, με αρνητικό αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις.

Τι είναι καλύτερο να κάνουμε όταν πιστεύουμε ότι δεν τρώει αρκετά;

• Αρχικά, να εμπιστευτούμε το παιδί μας ότι είναι σε θέση να φάει ακριβώς όσο χρειάζεται το ίδιο! Σίγουρα ο γονιός νιώθει μεγάλη ευθύνη στο να διαφυλάξει ότι το παιδί του θα είναι υγιές και θα αναπτυχθεί σωστά. Όμως, πέρα από την προσφορά ισορροπημένων γευμάτων, δεν είναι δική μας δουλειά να ελέγξουμε την ποσότητα φαγητού που λαμβάνει το παιδί. Όλα τα παιδιά (εκτός κι αν υπάρχει κάτι παθολογικό που θα δείτε παρακάτω), είναι σε θέση να φάνε την ποσότητα που χρειάζονται. Σε αυτό άλλωστε στηρίζεται και ο διαχωρισμός της ευθύνης του γεύματος, κατά την οποία το παιδί αποφασίζει πόσο θα φάει.
  
• Να προσθέσουμε μικρή ποσότητα του κάθε συστατικού στο πιάτο του παιδιού και να συμπληρώσουμε εάν χρειαστεί. Ένα γεμάτο πιάτο μπορεί να αποτρέψει το παιδί από το να φάει τελικά, καθώς μπορεί να το αγχώσει. Για παράδειγμα, αν έχουμε για μεσημεριανό αρακά με πατάτες και μοσχάρι, μπορούμε να τοποθετήσουμε στο πιάτο 1 κ.σ. αρακά, 2 κομμάτια πατάτα και 1 κυβάκι μοσχάρι. Αν καταναλωθεί αυτή η ποσότητα ή κάποιο από αυτά τα συστατικά, συμπληρώνουμε ξανά και ξανά, μέχρι να χορτάσει το παιδί. Σε αρκετές περιπτώσεις, παρατηρώ τους γονείς να χρησιμοποιούν την αντίθετη πρακτική: να προσφέρουν εξαρχής μια αρκετά μεγάλη μερίδα, με την ελπίδα ή την πεποίθηση ότι το παιδί θα πρέπει να το καταναλώσει όλο! Είναι λογικό ένα πιάτο που θα παραμείνει σχεδόν ανέγγιχτο, να αυξήσει την απογοήτευσή μας ότι κάτι δεν κάναμε καλά. Επομένως, ένα “γεμάτο” πιάτο, δεν βοηθάει ούτε κι εμάς τους γονείς τελικά, ενώ μπορεί να μας απομακρύνει από την ουσία του οικογενειακού γεύματος.
  
• Να εξηγούμε στο παιδί με απλά παραδείγματα το πως θα πρέπει να νιώθει η κοιλίτσα του όταν σηκωθεί από το τραπέζι (ένα φουσκωμένο μπαλόνι μπορεί να μας βοηθήσει σε αυτό): σηκωνόμαστε από το τραπέζι μόλις νιώθουμε ότι η κοιλίτσα μας έχει γεμίσει. Δεν χρειάζεται να φουσκώσουμε τελείως. 

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν το παιδί έχει τελειώσει το γεύμα καταναλώνοντας ελάχιστο φαγητό, δεν αποτελεί υποχρέωσή μας να το κυνηγάμε ώστε να φάει αυτό που άφησε ή όσο θα θέλαμε εμείς. Έχει πάντα τη δυνατότητα να συμπληρώσει σε ένα επόμενο γεύμα ή ακόμα και την επόμενη ημέρα. 

Κόκκινα σημαιάκια που δείχνουν ότι δεν τρώει αρκετά

Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί όντως το παιδί να μην λαμβάνει την απαραίτητη ποσότητα φαγητού. Απαραίτητη προϋπόθεση για να καταλήξουμε σε αυτό το συμπέρασμα όμως, είναι η εκτίμηση της κατάστασης μέσω των καμπυλών ανάπτυξης και όχι να στηριχτούμε αυθαίρετα σε δικές μας πεποιθήσεις ότι το παιδί τρώει λίγο γιατί το συγκρίνουμε με άλλα παιδιά. Αν η ανάπτυξη του παιδιού είναι αναμενόμενη για την ηλικία του δε χρειάζεται να προβληματιστούμε για τις ποσότητες φαγητού που τρώει, ακόμα κι αν μας φαίνονται μικρές (ή μεγάλες).

Από την άλλη, αν υπάρχει κάποια παρέκκλιση στο ρυθμό ανάπτυξης (πτώση στις καμπύλες ή στασιμότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα) μπορεί να οφείλεται σε κάποια παθολογική κατάσταση, που οφείλουμε να “διορθώσουμε” αντί για να προσπαθούμε να πιέσουμε το παιδί να φάει περισσότερο. Μια συχνή αιτία που μπορεί να οδηγεί σε μειωμένη λήψη τροφής είναι η ΓΟΠ (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) ή το παιδί να τρώει ικανοποιητική ποσότητα για τον οργανισμό του αλλά να υπάρχει κάποιο σύνδρομο δυσαπορρόφησης. Άλλη συχνή αιτία που οδηγεί σε μειωμένη πρόσληψη φαγητού είναι οι εποχιακές ιώσεις αναπνευστικού ή γαστρεντερολογικού συστήματος, στις οποίες το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να χορηγήσουμε αρκετά υγρά και να περιμένουμε μέχρι το παιδί να νιώσει καλύτερα ώστε να είναι σε θέση να φάει. 

Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να εμπιστευτούμε το παιδί μας ότι ξέρει πόσο πρέπει να φάει. Ταυτόχρονα, να διατηρήσουμε ένα ευχάριστο κλίμα, χωρίς να φορτίσουμε συναισθηματικά το γεύμα για τη μικρή (ή και μεγάλη) κατανάλωση φαγητού.