Μετάβαση από αλεσμένα σε κομμάτια

Πίνακας περιεχομένων

• Η σημασία της μετάβασης από αλεσμένα σε κομμάτια
• Χρόνος μετάβασης από αλεσμένα σε κομμάτια
• Υφή και σύσταση τροφών
• Θρέψη κατά τη μετάβαση
• Συμπέρασμα

Αχ αυτά τα κομμάτια! Η μετάβαση από τις αλεσμένες στις στέρεες τροφές φαντάζει βουνό για πολλούς νέους γονείς. Όμως, πόσο σημαντική είναι; Και πώς θα την πετύχουμε; Ένα από τα πιο δύσκολα αλλά, συνάμα, ενδιαφέροντα στάδια της βρεφικής διατροφής είναι η εισαγωγή στερεών τροφών και η μετάβαση από τα αλεσμένα τρόφιμα στα κομμάτια. Το άρθρο αυτό απευθύνεται σε γονείς και φροντιστές με βρέφη από την ηλικία των 6 μηνών έως και τα 2 χρόνια.

Σκοπός μας είναι να μάθουμε παρέα:

• Ποια είναι η σημασία της μετάβασης από αλεσμένα σε κομμάτια;
• Ποιος είναι ο κατάλληλος χρόνος μετάβασης;
• Υφές και σύσταση, τι ρόλο κατέχουν;
• Τι συμβαίνει με τη θρέψη;

Η σημασία της μετάβασης από αλεσμένα σε κομμάτια

Το ταξίδι στην εισαγωγή στερεών τροφών είναι γεμάτο άγχος, πολλές δοκιμές και μεγάλο ενθουσιασμό! Εάν έχουμε ξεκινήσει την προσφορά τροφής σε μορφή λείου πουρέ, θα βρεθούμε στη συνθήκη όπου πρέπει να μεταβούμε σε πιο ολόκληρα τρόφιμα σταδιακά. Η διαδικασία αυτή μπορεί να έχει δυσκολίες, αλλά με λίγη υπομονή και καθοδήγηση, θα γίνει ομαλά και με επιτυχία!

Γνωρίζουμε πως τα βρέφη και τα νήπια χρειάζονται τα μη πολτοποιημένα τρόφιμα, αρχικά, για λόγους υγείας και διατροφής, ενώ φαίνεται πως η προσφορά τους μπορεί να εξασφαλίσει μία καλή στοματική κινητική δεξιότητα η οποία είναι σημαντική για την ανάπτυξη της ομιλίας. Παράλληλα, παρατηρούμε πως όσο πιο εξοικειωμένα είναι με διαφορετικές υφές και γεύσεις, τόσο μειώνεται και η πιθανότητα να κάνουν επιλεκτική σίτιση στο μέλλον. 

Ένα παράδειγμα σίτισης με κομμάτια είναι και η μέθοδος baby-led weaning. Το συγκεκριμένο μοντέλο μπορεί να ακολουθηθεί ακόμη και από τον 6ο μήνα ζωής και φαίνεται να συνδέεται με μεγαλύτερη απόλαυση του φαγητού και υψηλότερη ανταπόκριση στον κορεσμό. Επίσης, πολλοί επιλέγουν να προσφέρουν μικτή σίτιση, κάτι το οποίο μπορεί να παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους φροντιστές χωρίς να ενέχει κινδύνους για την υγεία και ασφάλεια του βρέφους.

Χρόνος μετάβασης από αλεσμένα σε κομμάτια

O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στα βρέφη να εισάγονται σε στερεές τροφές στους 6 μήνες ζωής, όταν είναι αναπτυξιακά έτοιμα και δείχνουν σημάδια ετοιμότητας. Ταυτόχρονα, η βιβλιογραφία μας προτρέπει να μεταβούμε σε ολόκληρα κομμάτια κατά τον 9ο με 10ο μήνα ζωής ώστε να έχουμε τα οφέλη που ανέφερα παραπάνω.

Όταν πρόκειται για τη μετάβαση από πολτοποιημένα τρόφιμα σε στερεά, ο χρόνος μπορεί να ποικίλει. Μερικά βρέφη μπορεί να είναι έτοιμα να αρχίσουν να τρώνε μικρά κομμάτια μαλακών τροφών ήδη από την ηλικία των 6 μηνών, ενώ άλλα μπορεί να μην είναι έτοιμα μέχρι τους 9-12 μήνες. Είναι σημαντικό να προσέχουμε για σημάδια ετοιμότητας, όπως το να μπορούν να μασάνε και να καταπίνουν μικρά κομμάτια φαγητού, να δείχνουν ενδιαφέρον για τα τα τρόφιμα με τα δάχτυλα τους και να μπορούν να κρατάνε μικρά κομμάτια τροφής.

Υφή και σύσταση τροφών

Κατά τη μετάβαση από τις πολτοποιημένες τροφές στις στερεές τροφές, είναι ασφαλές να αλλάξουμε σταδιακά την υφή και τη σύσταση των τροφών που τρώει το βρέφος μας. Μπορούμε να ξεκινήσουμε με μαλακά, εύκολα μασώμενα τρόφιμα, όπως μαγειρεμένα λαχανικά βελουτέ, μαλακά και λιωμένα φρούτα και πουρέ γλυκοπατάτας. Καθώς το μωρό μας φαίνεται πιο άνετο με αυτές τις υφές, σταδιακά, ανά 2 εβδομάδες, εισάγουμε λιγότερο λείες υφές ή τρόφιμα ελαφρώς πολτοποιημένα. Κάποια παραδείγματα μπορεί να είναι τα όσπρια που έχουμε πατήσει με το πιρούνι, μία μπανάνα που την έχουμε λιώσει με λίγο νερό και νιφάδες κινόα ή ένα λαπά με κεχρί. Φαίνεται πως η χρήση  ενός σκληρού σκεύους σερβιρίσματος όπως είναι το κουτάλι σιλικόνης βοηθάει στην εκμάθηση της σωστής τοποθέτησης της γλώσσας. 

Τελικός στόχος μας είναι να μπορέσει το μωρό μας να διαχειριστεί μαλακά τρόφιμα (που λιώνουν με λίγη πίεση) μόνο του, κρατώντας τα στη μπουνίτσα του ή στα δάχτυλα του (εάν κάνει pinching).

Τρία σημεία που είναι ενδιαφέρον να σημειωθούν:

• Οι υδαρείς σούπες που περιέχουν ολόκληρα κομμάτια τροφής όπως η μινεστρόνε ενέχουν την πιθανότητα να προκαλέσουν συμπτώματα πνιγμονής αφού τα υγρά μπορεί να συμπαρασύρουν την τροφή προς τον αεραγωγό.
• Το gagging είναι μία φυσιολογική αντίδραση του βρέφους όταν δυσκολεύεται να διαχειριστεί μία τροφή και δεν πρέπει να μπερδεύεται με την πνιγμονή. Είναι καλό, οι γονείς-φροντιστές να έχουμε κατανοήσει τις διαφορετικές ενδείξεις.
• Επίσης, δεν θεωρείται πισωγύρισμα αλλά προτείνεται να προσφέρουμε στο μωρό μας τόσο τροφές σε λεία μορφή πουρέ ενώ, ταυτόχρονα, υπάρχει σαν επιλογή και το κομμάτι. 
  
  

Θρέψη κατά τη μετάβαση

Καθώς το παιδί μας μεταβαίνει από τις πολτοποιημένες τροφές στις πιο στερεές τροφές, θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι λαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για μία υγιή ανάπτυξη. Ας προσφέρουμε μια ποικιλία τροφών από όλες τις ομάδες τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, των λαχανικών, των δημητριακών, των πρωτεϊνών και των ξηρών καρπών ή των σπόρων. 

Παρόλα αυτά, έως και τον 12ο μήνα ζωής, βασική πηγή θρέψης παραμένει το μητρικό γάλα (ή η ειδική φόρμουλα) αφήνοντας μας το περιθώριο να πειραματιστούμε με νέες υφές, γεύσεις και επιλογές χωρίς το άγχος να καλύψουμε όλες τις ανάγκες μόνο από τα τρόφιμα. 

Συμπέρασμα

Η μετάβαση από τις πολτοποιημένες τροφές στις στερεές τροφές μπορεί να είναι μια δύσκολη διαδικασία, αλλά με υπομονή και καθοδήγηση, θα είναι επιτυχημένη. Ας μην ξεχνάμε πως πριν από κάποιες δεκαετίες η ιδέα του τέλειου πουρέ δεν υπήρχε, αφού δεν είχαμε τα απαραίτητα μαγειρικά σκεύη. 

Η φύση, λοιπόν, έχει προνοήσει και έχει δώσει στα βρέφη μας πολύ ισχυρά ούλα, καλά αντανακλαστικά και όλη την περιέργεια για να μπουν με ασφάλεια στον κόσμο των στερεών τροφών.

Κάτι το οποίο αναφέρω συχνά στους νέους γονείς είναι να εμπιστευτούν τόσο το ένστικτό τους αλλά και το μωρό τους. Δεν χρειάζεται άγχος αλλά παρατήρηση και μικρά βήματα. Γνωρίζω τόσο από την εμπειρία μου με γονείς αλλά και από το δικό μου το μωράκι πως η υπερηφάνεια που αισθανόμαστε όταν τα βλέπουμε να τα καταφέρνουν είναι μεγάλη!