Ένας από τους κλάδους της επιστήμης της Ψυχολογίας είναι η Ψυχομετρία. Ο κλάδος αυτός ασχολείται με τη μέτρηση των ψυχολογικών χαρακτηριστικών που παρατηρούνται μέσω μιας σειράς ερωτήσεων. Στόχο έχει να παρατηρήσει, να μετρήσει και να εξάγει όσο το δυνατόν περισσότερο αντικειμενικά συμπεράσματα της συμπεριφοράς των ανθρώπων, καθώς και των αιτιών που την προκαλούν. Μερικά από αυτά είναι τα ψυχομετρικά εργαλεία είναι τα παρακάτω:
Αθηνά Τεστ
Πρόκειται για ένα τεστ διάγνωσης μαθησιακών δυσκολιών και απευθύνεται σε κάθε άτομο ξεχωριστά. Η ηλικία χορήγησης του συγκεκριμένου τεστ είναι τα 5 με 9 έτη και με ελάχιστες εξαιρέσεις και σε μεγαλύτερα παιδιά αν αυτό απαιτείται. Για πρώτη φορά σταθμίστηκε το 1999 από τον τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και το σημαντικότερο είναι ότι είναι σταθμισμένο στην Ελλάδα. Χορηγείται πάνω από μία δεκαετία με επιτυχημένη πορεία και γι’ αυτό το λόγο κυκλοφόρησε η επανέκδοσή του σε καλύτερη και επανασταθμισμένη έκδοση (https://paidagogiko.gr/athina-test).
Ειδικότερα, το Αθηνά τεστ χαρακτηρίζεται πολυθεματικό, καθώς αποτελείται από μία σειρά από διαγνωστικές δοκιμασίες, οι οποίες δίνουν μία λεπτομερή εικόνα της συγκεκριμένης κατάστασης του παιδιού σε διάφορους τομείς της ανάπτυξής του που είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για την καλύτερη προσαρμογή του στις ανάγκες της σχολικής μάθησης. Στόχος φυσικά είναι η έγκαιρη διάγνωση, ώστε αν υπάρχει ανάγκη, στη συνέχεια να δημιουργηθεί για το παιδί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης για τη βελτίωση των επιδόσεών του (https://paidagogiko.gr/athina-test). Χρησιμοποιείται κυρίως από νηπιαγωγούς και δασκάλους. Αποτελείται από δεκατέσσερις βασικές κατηγορίες και μία συμπληρωματική οι οποίες δείχνουν ποιος είναι ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού (https://paidagogiko.gr/athina-test).
WISC Test
To WISC test είναι το πιο ευρέως διαδεδομένο ψυχομετρικό τεστ σε παγκόσμιο επίπεδο που μετράει τις γνωστικές λειτουργίες των παιδιών. Έχει κυκλοφορήσει σε διάφορες εκδόσεις, αλλά μόνο το WISC-III (Wechsler Intelligence Scale for Children) έχει σταθμιστεί στα ελληνικά. Οι επόμενες εκδόσεις δεν έχουν σταθμιστεί ακόμη στην ελληνική γλώσσα ( https://paidagogiko.gr/wisc). Πρόκειται για ατομικό τεστ που αποτελείται από 6 ενότητες που αφορούν τη λεκτική νοημοσύνη και 7 για την πρακτική, ενώ για την κάθε μία εξάγεται ένας ξεχωριστός βαθμός. Τα αποτελέσματα είναι πάρα πολύ σημαντικά και αξίζει να σημειωθεί πως για να θεωρηθούν έγκυρα δε θα πρέπει να υπάρχει απόκλιση πάνω από 8 μονάδες μεταξύ των αποτελεσμάτων της λεκτικής και πρακτικής νοημοσύνης. Ωστόσο, και μία χαμηλή συγκέντρωση βαθμών (χαμηλό νοητικό πηλίκο) δε σημαίνει απαραίτητα και χαμηλό επίπεδο νοητικής λειτουργίας. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να γίνεται ποιοτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, ώστε να αποκλείονται άλλοι λόγοι π.χ. πολιτισμικοί ή γλωσσικοί (http://www.proseggisi.gr).
Πολυφασικό Ερωτηματολόγιο Προσωπικότητας της Μιννεσότα MMPI-2 ®
Το MMPI-2 ® (Minnesota Multiphasic Personality Inventory) είναι ένα δομημένο πολυφασικό ερωτηματολόγιο γενικής μορφής μιας και έχει σκοπός του είναι να σχηματιστεί μέσα από αυτό μία γενική άποψη σχετικά με βασικά στοιχεία που περιγράφουν την προσωπικότητα του ατόμου. Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται αρκετά συχνά στο χώρο της ψυχοπαθολογίας. Το συγκεκριμένο ψυχομετρικό τεστ περιέχει πάνω από 100 κλίμακες, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως στην Ελλάδα έκανε την εμφάνισή του τη δεκαετία του 1970 με αρκετές βελτιώσεις από τότε.
Η χρησιμότητά του μπορεί να φανεί σε διάφορους τομείς, καθώς επιλέγεται όχι μόνο ως μέσο διάγνωσης διαφόρων ψυχιατρικών παθήσεων με στόχο τη θεραπεία, αλλά και στο δικαστικό πλαίσιο με στόχο την ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη. Είναι κατάλληλο, λοιπόν, να εντοπίσει αποκλίνουσες συμπεριφορές π.χ. συναισθηματική αστάθεια, κατάθλιψη, αντικοινωνική συμπεριφορά και να κάνει πιο εύκολη την αντιμετώπισή τους .
Αποτελείται από 567 ερωτήσεις τύπου Σωστού ή Λάθους και ένας μέσος χρόνος για να απαντηθεί είναι μιάμιση με δύο ώρες. Μόνο ειδικό επιστημονικό προσωπικό και πιστοποιημένο σε αυτό το τεστ μπορεί να το χορηγήσει.
Άρθρο: Πόσο γνωστά μας είναι τελικά τα ψυχομετρικά εργαλεία;
Από την Μαρίνα Μοσχίδου, Φιλόλογο Ειδικής Αγωγής
marinakomo@gmail.com
https://www.linkedin.com/in/marina-moschidou-720910124/
premiumteaching
