Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε 9 μύθους για τη σεξουαλική αγωγή.
1. Αν μιλήσουμε στα παιδιά για τη σεξουαλική συμπεριφορά θα προχωρήσουν σε σεξουαλικές σχέσεις.
Όλα τα στοιχεία από την Ελλάδα και το εξωτερικό δείχνουν την ακριβώς αντίθετη τάση. Δηλαδή, παιδιά τα οποία έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν για θέματα σεξουαλικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων και να πάρουν τεκμηριωμένη και αντικειμενική πληροφόρηση εγκαίρως, έχουν λιγότερες πιθανότητες πρώιμης έναρξης σεξουαλικών σχέσεων. Επίσης, όταν αποκτήσουν ολοκληρωμένες σχέσεις αυτές γίνονται σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και αυτοπεποίθησης. Με άλλα λόγια έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να ξέρουν τι κάνουν, γιατί και πώς!
2. Αν μιλήσεις για την αντισύλληψη υπονοείς ότι εγκρίνεις το σεξ στην εφηβική ηλικία.
Υποχρέωσή μας είναι να προετοιμάζουμε τα παιδιά για το μέλλον και η σεξουαλική ζωή αποτελεί σημαντικό κομμάτι κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Όταν αναφερόμαστε στην αντισύλληψη και στο ασφαλές σεξ ως σημαντικό στοιχείο της ερωτικής επαφής δίνουμε στα παιδιά μας πληροφορίες που θα ενισχύσουν τις δικές τους υπεύθυνες επιλογές στο μέλλον. Ιδιαίτερα όταν αυτή η πληροφόρηση εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο διερεύνησης προσωπικών αξιών και στάσεων για θέματα σεξουαλικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων.
3. Η σεξουαλική αγωγή πρέπει να δίνει έμφαση σε παραδοσιακές ηθικές αρχές.
Αναπόσπαστο κομμάτι της σεξουαλικής αγωγής αποτελεί η διερεύνηση και συζήτηση προσωπικών, κατ’ επέκταση και οικογενειακών, αξιών και στάσεων σε θέματα σεξουαλικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων. Οι γονείς με το παράδειγμα και τις επιλογές τους, αναπόφευκτα, επικοινωνούν στα παιδιά τους το αξιακό πλαίσιο το οποίο προκρίνουν. Είναι σημαντικό λοιπόν οι γονείς να έχουν αναρωτηθεί εις βάθος για τις δικές τους ηθικές αρχές και αξίες στα θέματα σεξουαλικότητας. Δηλαδή τι θεωρούν σωστό ή όχι αλλά κυρίως γιατί έχουν καταλήξει σε αυτές τις αξιακές επιλογές.
4. Πρέπει να συζητείται μόνο η βιολογική διάσταση της σεξουαλικότητας γιατί το σεξ πρέπει να μπαίνει σε βιολογικό κι όχι αξιακό πλαίσιο.
Η βιολογική διάσταση σε θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα και το φύλο είναι σημαντική. Η σεξουαλική αγωγή όμως, προκειμένου να επιτελέσει το ρόλο της, που είναι η επίτευξη της υγείας του ατόμου και η ενίσχυση υγειών επιλογών, θα πρέπει να βασίζεται στην κατάκτηση γνώσεων (όπως οι βιολογικές), στην καλλιέργεια δεξιοτήτων αλλά και στην ενδυνάμωση αξιών και στάσεων. Η σεξουαλική αγωγή δεν μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα από το αξιακό πλαίσιο της κοινωνίας. Η εμμονή στην βιολογική διάσταση της σεξουαλικότητας αποκλείοντας την αξιακή συζήτηση υποβιβάζει ουσιαστικά το ανθρώπινο είδος.
5. Μέχρι να μπουν στην εφηβεία τα παιδιά είναι μικρά για να καταλάβουν ζητήματα σεξουαλικότητας.
Τα παιδιά, ως νοήμονα όντα, αντιλαμβάνονται ζητήματα σεξουαλικότητας που αφορούν τόσο το ανθρώπινο σώμα όσο και τις διαπροσωπικές σχέσεις από τότε που αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Καθήκον των σημαντικών ενηλίκων στη ζωή τους είναι να τα βοηθήσουν να καταλάβουν όλα αυτά τα θέματα με τρόπο που ανταποκρίνεται στην ηλικία και το αναπτυξιακό τους στάδιο και με οδηγό την αξιόπιστη και ρεαλιστική πληροφόρηση. Έτσι θα τα βοηθήσουμε να νιώσουν ασφαλή και προστατευμένα. Αν η επικοινωνία με τα παιδιά μας για θέματα σεξουαλικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων δεν έχει καλλιεργηθεί εγκαίρως, στην εφηβική ηλικία οι γονείς θα συνειδητοποιήσουμε ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε τότε την αρχή.
6. Επειδή τα παιδιά μεγαλώνουν με διαφορετικούς ρυθμούς κανένα πρόγραμμα σεξουαλικής αγωγής δεν μπορεί να αγγίξει τις ανάγκες τους σε σωματικό, συναισθηματικό και πνευματικό επίπεδο.
Όλοι οι άνθρωποι αναπτυσσόμαστε με διαφορετικό ρυθμό και σωματικά και ψυχοσυναισθηματικά. Αυτό δεν μας εμπόδισε να βρούμε τρόπους να εντασσόμαστε σε γενικότερα σύνολα. Είτε πρόκειται για τους μαθητές και τις μαθήτριες που ξεκινούν την Α’ δημοτικού. Είτε για την ομάδα των παραδοσιακών χορών, είτε για όσους φορούν παπούτσια νούμερο 38! Οι ανάγκες των παιδιών μας για σεξουαλική αγωγή είναι τόσο κοινές όσο προφανείς είναι οι δικαιολογίες αυτών που προσπαθούν να αποφύγουν την ευθύνη διαπαιδαγώγησής τους!
7. Προγράμματα σεξουαλικής αγωγής οδηγούν σε αύξηση εφηβικών κυήσεων, αύξηση ΣΜΝ και ηθική παρακμή.
Τα στοιχεία από έρευνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό δείχνουν ακριβώς την αντίθετη τάση. Τα ενημερωμένα παιδιά και έφηβοι παίρνουν αποφάσεις που δεν εκθέτουν τη σεξουαλική τους υγεία και ευεξία.
8. Οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να διδάξουν σεξουαλική αγωγή.
Οι εκπαιδευτικοί (οι οποίοι τις περισσότερες φορές είναι γονείς επίσης) μπορούν και θέλουν να διδάξουν σεξουαλική αγωγή καθώς έρχονται σε καθημερινή επαφή με τις ανάγκες και τις «αγωνίες» των μαθητών και μαθητριών τους αλλά και των οικογενειών. Αυτό που χρειάζονται είναι ευκαιρίες για τη δική τους επιστημονική και παιδαγωγική καλλιέργεια σε θέματα σεξουαλικής αγωγής.
9. Οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τη σεξουαλική αγωγή των παιδιών τους.
Οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τη σεξουαλική αγωγή των παιδιών τους αλλά δεν είναι πάντα σε θέση να ανταποκριθούν σωστά ή επαρκώς σε αυτή την ευθύνη. Πολλές φορές οι γονείς χρειάζονται και οι ίδιοι ευκαιρίες να μάθουν, διερευνήσουν και συζητήσουν θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Έτσι θα μπορούν να ανταποκριθούν με τον καλύτερο τρόπο και να βοηθήσουν τα παιδιά τους να είναι υγιή.
Από τη Μαργαρίτα Γερούκη, Σχολική Σύμβουλο & Εκπαιδευτικό,
mgerouki@gmail.com
